การดื่มกาแฟของชาวตุรกี

กาแฟ ตุรกีเป็นเครื่องดื่มที่มีเอกลักษณ์เฉพาะ  มีชื่อเสียงเป็นที่รู้จักทั่วไปโลกกาแฟมีถิ่นกำเนิดในประเทศเอธิโอเปีย   ในสมัยโบราณเรีกว่า  อะบิสซิเนีย  ตามตำนานเล่าว่า  คนเลี้ยงแพะสังเกตพบว่า  เวลาที่แพะกินผลไม้จากต้นไม้ชนิดหนึ่งเข้าไปจะรู้สึกสดชื่นมีชีวิตชีวาขึ้น มาทันที  จึงได้ไปบอกกับนักบวชในศาสนาผู้หนึ่งชื่อ Shazili นักบวชผู้นี้ได้ทดลองนำเมล็ดจากต้นไม้ดังกล่าวมาต้มดื่มดู  ปรากฏว่า  เมื่อดื่มเข้าไปแล้วรู้สึกสดชื่นขึ้นมาโดยทันที  ในศตวรรษที่ ๑๕ ข้าหลวงออตโตมันประจำเยเมน  ชื่อ Ozdemir Pasha ได้เมล้ดพืชดังกล่าวจากเอธิโอเปียไปเพาะขยายพันธุ์ในเยเมน  ทำให้เยเมนกลายเป็นแหล่งผลิตกาแฟที่สำคัญในเวลาต่อมา  อย่างไรก็ดี  เนื่องจากปริมาณความต้องการกาแฟได้เพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆกาแฟที่ผลิตได้จาก เยเมนจึงไม่เพียงพอต่อความต้องการ  ภายหลังที่โคลัมบัสได้ค้นพบทวีปอเมริกา  ได้มีการนำพันธุ์ไปเพาะขยายพันธุ์ในทวีปอเมริกาใต้ซึ่งมีอุณหภูมิที่เหมาะสม   ทำให้กาแฟขยายพันธุ์ได้อย่างรวดเร็ว

กาแฟถูกนำเข้ามายังเยเมน  และได้ถูกเผยแพ่ต่อไปยังประเทสยุโรปอื่นๆ  ตามประวัติเล่าว่า  ภายหลังที่ออตโตมันไม่ประสบความสำเร็จในการตีกรุงเวียนนาครั้งที่ ๒  ในปี ค.ศ. ๑๖๘๓   กองทหารออตโตมันได้ทิ้งกระสอบบรรจุเมล็ดกาแฟ  จำนวนหลายร้อยถุงไว้นอกกำแพงกรุงเวียนนา  ทหารออสเตรียได้ไปพบจึงนำไปเผาทำลาย  นายทหารคนหนึ่ง ชื่อ kolschizky ซึ่งเคยใช้ชีวิตอยู่ที่นครอิสตันบลูได้กลิ่นกาแฟที่กำลังถูกเผา  จึงนำกาแฟที่เหลือรอดจากการถูกเผาไฟไปเผยแพร่ให้ชาวออสเตรเลียรู้จัก  และได้กลายเป็นเครื่องดื่มยอดนิยมของชาวออสเตรเลียและชาวยุโรปอื่นๆ

ในสมัยออตโตมัน  กาแฟเป็นเครื่องดื่มยอดนิยมในราชสำนักและของประชาชนทั่วไป  ชาวตุรกีเรียกกาแฟว่า “Kahve” ซึ่งสันนิษบานว่า  อาจจะมาจากชื่อของที่ราบสูง “Kaffa” ในประเทสเอธิโอเปีย  หรืออาจจะมาจากคำในภาษาแอฟริกาว่า “Kahve” ซึ่งมีความหมายว่าไวน์  ในสมัยสุลต่านเมห์เมตที่ ๔ กาแฟเป็นเครื่องดื่มที่ยอดนิยมในราชสำนัก  ถึงกับมีการแต่งตั้งพนักงานประจำทำหน้าที่เตรียมกาฟถวายสุลต่าน นอกจากนี้ยังมีเรื่องเล่าว่า  หากพระราชมารดาของสุลต่านต้องการจะแนะนำนางพระกำนัลคนใหม่ให้สุลต่านได้ รู้จัก  ก็จะโปรดให้นางพระกำนัลคนนั้นนำกาแฟไปถวายแด่สุลต่าน เพื่อเป็นการแนะนำตัว

กาแฟกลายเป็นเครื่องดื่มที่ได้รับความนิยมแพร่หลายมากขึ้นในหมู่ชาวตุรกี ทั่วไปการดื่มกาแฟนอกจากจะเพื่อความสำราญส่วนตัวแล้ว  ยังเป็นกิจกรรมทางสังคมที่สำคัญ และได้นำไปสู่ประเพณีการทำนายโชคชะตาจากถ้วยกาแฟตุรกี  ซึ่งเป็นที่นิยมโดยเฉพาะอย่างยิ่งในหมู่สตรี  วิธีการทำนาย  คือ  เมื่อดื่มกาแฟหมดถ้วยแล้ว  ผู้ดื่มจำคว่ำถ้วยกาแฟตุรกี  ซึ่งเป็นถ้วยขนาดเล็ก เส้นผ่าศูนย์กลางไม่เกิน ๒ นิ้ว และกล่าวคำอธิษฐาน “kahve pir, kalbime gir, kalbimden Cik, fincana gir” ซึ่งมีความหมายว่าขอให้กาแฟเข้าไปสู่หัวใจของข้าพเจ้า  แล้วกลับออกมา  และเข้าไปในถ้วยกาแฟ หมอดูจะทำการเปิดถ้วยกาแฟ  เพื่อดูคราบกาแฟในถ้วย โดยจะกล่าวคำว่า “Neyse halin Ciksin falin” ซึ่งมีความหมายว่า ข้าพเจ้าหวังว่าโชคชะตาของคุณจะปรากฏอยู่ในถ้วยใบนี้